w cywilu
  • na ochronie czy w ochronie?
    5.03.2011
    5.03.2011
    Witam,
    od ponad dwóch lat pracuję… i tu właśnie jest problem. Czy pracuję na, czy w ochronie? Wszyscy moi koledzy używają formy na ochronie dla pracy ochroniarza, natomiast w ochronie pracują np. panie z administracji firmowej, koordynatorzy etc. Chciałbym wiedzieć, czy taki rozdział jest dopuszczalny? Czy jest poprawny językowo?
    Pozdrawiam,
    Michał Piaskowski
  • cywil
    8.02.2002
    8.02.2002
    Dzień dobry.
    Jaka jest poprawna forma dopełniacza l. mn. słowa cywil? W „Słowniku ortograficznym” pod red. E. Polańskiego jest forma cywili, w „Słowniku języka polskiego” pod red. M. Szymczaka – cywilów, z kolei w „Słowniku poprawnej polszczyzny” A. Markowskiego są obie formy, z tym że forma cywili uznana jest za środowiskową. Kto ma rację?
  • cywil i paskal
    2.05.2011
    2.05.2011
    Szanowna Poradnio,
    jaki jest dopełniacz liczby mnogiej słowa cywil? Cywilów czy może być cywili? Np. w przypadku jednostki ciśnienia paskal używa się powszechnie paskali, a nie paskalów. Czy odmiana obu wyrazów to ten sam problem gramatyczny?
  • Cienka czerwona linia
    28.12.2016
    28.12.2016
    Interesuje mnie znaczenie coraz częściej (i moim zdaniem błędnie) stosowanego idiomu cienka czerwona linia. Obserwuję jego nagminne używanie z czasownikiem przekraczać, co jest zrozumiałe bez czerwonej: przekraczać cienką linię oznacza coś na kształt kropli, która przelewa czarę/przepełnia kielich. Wg mnie cienka czerwona linia to ostatni bastion oporu, ostatnia barykada – wiązać się powinna z heroizmem skutecznego trwania na posterunku.
  • Kuryle – Kuryli czy Kurylów
    16.12.2015
    16.12.2015
    Słownik ortograficzny PWN w haśle Kuryle podaje odmianę Kurylów, jednak zwyczaj językowy wskazuje na przewagę formy Kuryli (w Google 38:15). Proszę o skomentowanie tej rozbieżności i odpowiedź, czy można stosować obie formy, czy tylko słownikową, czy może to w słowniku jest błąd.
  • Zagadkowy cywił

    6.05.2023
    6.05.2023

    Szanowni Eksperci,

    Julian Tuwim w wierszu z 1936 r. „Gwiżdżąc sobie a muzom na ulicy poeta rozmyśla o kompetencjach władzy” użył kilkakrotnie wyrazu cywił zamiast spodziewanego cywil (np. „Cywił ci ja, cywił, / Piękna to pozycja, / Dla mnie nie jest żandarm, / Dla mnie jest policja!”). Czy taki zapis to inwencja poety, czy też faktycznie istniała kiedyś taka oboczność? Nie znalazłem wyrazu cywił w żadnym ze znanych mi słowników.

    Z wyrazami szacunku

    Piotr Albin Michałowski

  • imię przed nazwiskiem
    8.02.2008
    8.02.2008
    Wkrótce po katastrofie samolotu Casa zostały publicznie odczytane nazwiska pilotów, którzy zginęli. Oficer czytał nazwiska z szacunkiem, głośno i wyraźnie, ale… no właśnie, zastosował szyk: stopień wojskowy, nazwisko, imię. Czy, nawet biorąc pod uwagę wyjątkowość chwili, w tym przypadku stawianie nazwiska przed imieniem nie było zgrzytem z językowego punktu widzenia? O ile mi wiadomo, w języku polskim obowiązuje zasada, że szyk nazwisko plus imię stosuje się tylko w wykazach alfabetycznych.
  • Składnia liczebników głównych wielowyrazowych

    26.10.2022
    26.10.2022

    Dzień dobry, chciałam zapytać o poprawność zdania: „Na kandydatów będzie czekało 982 miejsca, z czego niemal 400 przeznaczonych dla cywilów”. Czy brzmi ono właściwie, czy lepsza byłaby forma „Na kandydatów będą czekały 982 miejsca, z czego niemal 400 przeznaczono dla cywilów”? Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z poważaniem

    Agnieszka Wasilewska

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego